Jednostki samorządu terytorialnego

Oferta Funduszy Europejskich, skierowana dla Jednostek Samorządu Terytorialnego jest bardzo różnorodna i obejmuje następujące obszary wsparcia:

Transport

Fundusze Europejskie wspierają rozwój infrastruktury transportowej. Dofinansowanie, z którego mogą skorzystać między innymi JST, może być przeznaczone zarówno na budowę dróg i elementów im towarzyszących, jak i na inne rodzaje transportu. Wsparciem objęty jest też transport kolejowy, czy morski i śródlądowy. Część środków jest też przeznaczona na transport w miastach, zwłaszcza ten ekologiczny.

Transport miejski

W tym zakresie JST mogą realizować następujące rodzaje projektów:

1. Inwestycje infrastrukturalne

Dofinansowanie będzie można przeznaczyć na:

• inwestycje w infrastrukturę i tabor transportu szynowego (metro, tramwaje) oraz tabor autobusowy zero- i niskoemisyjny (autobusy elektryczne, wodorowe, napędzane LNG, CNG, LPG lub o napędzie hybrydowym PHEV (plug – in);
• węzły przesiadkowe (w tym: parkingi P&R, ale poza centrami miast), miejskie systemy ITS nadające priorytet dla transportu publicznego oraz ruchu niezmotoryzowanego (pieszo-rowerowego), rozwiązania IT;
• jako elementy ww. projektów: zaplecza techniczne dla taboru, dostosowanie infrastruktury miejskiej do obsługi transportu publicznego i pasażerów, infrastruktura piesza i rowerowa, dostosowanie systemu sprzedaży biletów i systemu informacji pasażerskiej do potrzeb osób niepełnosprawnych; 
• Plany Zrównoważonej Mobilności Miejskiej

Finansowane będą projekty miast wojewódzkich i innych miast objętych w okresie programowania 2014-2020 instrumentem ZIT oraz ich obszarów funkcjonalnych z wyłączeniem obszaru Polski Wschodniej.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko – działanie 3.1. Transport miejski

2. Zrównoważona mobilność miejska

Wsparciem będą objęte projekty z zakresu ekologicznych, zintegrowanych systemów mobilności miejskiej (obejmujących transport miejski i aktywne formy mobilności), przyczyniające się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, hałasu i zwiększenia efektywności przemieszczania się w miastach i ich obszarach funkcjonalnych.

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej – działanie 3.1 Zrównoważona mobilność miejska

Transport drogowy

W tym zakresie JST mogą liczyć na wsparcie bezpośrednie lub pośrednie następujących typów projektów:

1. Infrastruktura drogowa

Celem realizowanych projektów będzie poprawa dostępności drogowej Polski Wschodniej. Wsparcie obejmuje między innymi poprawę powiązań sieci dróg wojewódzkich z siecią TEN-T, jak również budowę i przebudowę obwodnic.

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej – działanie 4.1 Infrastruktura drogowa

Transport kolejowy

1.Modernizacja infrastruktury kolejowej

W tym zakresie JST mogą otrzymać dofinansowanie na projekty które między innymi zakładają modernizację kolei oraz kolei miejskiej.

Przykładowe działania w projekcie:

• budowa, przebudowa i modernizacja linii kolejowych,
• budowa i modernizacja stacji i przystanków kolejowych,
• budowa systemów zasilania trakcyjnego i sieci trakcyjnej,
• przebudowa, modernizacja istniejących lub budowa nowych dworców wraz niezbędną infrastrukturą obsługi podróżnych,
• elektryfikacja linii kolejowych,
• budowa zintegrowanych platform cyfrowych do obsługi informacji pasażerskiej i sprzedaży biletowej.

Finansowane będą projekty w największych (wojewódzkich) miastach na terenie całego kraju.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko – działanie 5.4 Kolej, kolej miejska i bezpieczeństwo na kolei

2. Tabor kolejowy

Wsparcie będzie udzielane na następujące typy projektów:

• zakup zeroemisyjnego taboru kolejowego do realizacji przewozów pasażerskich o charakterze ponadregionalnym,
• zakup zeroemisyjnego taboru kolejowego do realizacji przewozów pasażerskich o charakterze aglomeracyjnym,
• modernizacja taboru kolejowego poprzez montaż urządzeń ETCS/GSM‐R w pojazdach taboru kolejowego.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko – działanie 5.5. Tabor kolejowy

Ochrona środowiska

Z Funduszy Europejskich dofinansowane są liczne inwestycje, mające na celu dbałość o zrównoważony rozwój, zapobieganie niekorzystnym zmianom w środowisku naturalnym czy monitoring środowiska.

Ochrona środowiska, gospodarka niskoemisyjna, dostosowanie do zmian klimatycznych, bioróżnorodność, to istotne zadania, w które angażują się instytucje publiczne. JST mogą realizować wiele różnorodnych projektów z tego zakresu, dedykowanych takim obszarom jak między innymi:

1.Gospodarka wodno‐ściekowa

Głównym celem działania jest wspieranie przedsięwzięć, związanych z budową nowej infrastruktury komunalnej do zbierania ścieków komunalnych, oraz budową, przebudową, rozbudową i remontem istniejącej infrastruktury niezbędnej do zrealizowania zobowiązań  wynikających z Dyrektywy 91/271/EWG dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych, tj. dyrektywy ściekowej.

Wsparcie przeznaczone jest wyłącznie dla inwestycji realizowanych w aglomeracjach o wielkości co najmniej 15 000 RLM, wskazanych w obowiązującym Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) jako niespełniające wymaganych warunków zgodności z ww. dyrektywą.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko – działanie 1.3 Gospodarka wodno‐ściekowa

W regionach wsparcie otrzymają również kompleksowe projekty z zakresu gospodarki wodno-ściekowej (oczyszczalnie, sieci kanalizacyjne, osady ściekowe oraz w ograniczonym zakresie zadania związane z zaopatrzeniem w wodę) w ramach KPOŚK.

Fundusze Europejskie dla regionów

2. Adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu

Planowane jest wdrożenie inwestycji określonych w miejskich planach adaptacji do zmian klimatu, obejmujących m.in. zrównoważone i zaadaptowane do zmian klimatu systemy gospodarowania wodami opadowymi oraz rozwój zielono‐niebieskiej infrastruktury.

Wsparcie będzie dedykowane 44 miastom, które uczestniczyły w realizacji projektu ”Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców” oraz m.st. Warszawy.

W zakresie gospodarowania wodami opadowymi wspierane będą systemy mające za zadanie zapobieganie podtopieniom i zalaniom oraz ograniczanie skutków tych zjawisk, zwiększenie odporności na ekstremalne zjawiska pogodowe (ulewy oraz powodzie błyskawiczne), spowolnienie odpływu wód opadowych oraz retencjonowanie wody w zlewniach lokalnych wraz z systemami jej dystrybucji na okres suszy. Projekty takie będą łączone z projektami dotyczącymi zielono ‐ niebieskiej infrastruktury.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko - działanie 1.2 Adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu

3. Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom

Dotacje będą udzielane na następujące typy projektów:

1. Wsparcie zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z udziałem zieleni/zielono‐niebieskiej infrastruktury/rozwiązań opartych na naturze, oraz

2. Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu.

W ramach priorytetu II FEnIKS przewiduje się wsparcie zarówno projektów dot. opracowania miejskich planów adaptacji dla kolejnych miast, jak i inwestycji w m.in. zrównoważone i zaadaptowane do zmian klimatu systemy gospodarowania wodami opadowymi wraz z zielono–niebieską infrastrukturą wynikających z przygotowanych MPA.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko - działanie 2.4 Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom

Projekty dedykowane przystosowaniu się do zmian klimatu i zapobiegania ryzyku związanemu z klęskami żywiołowymi i katastrofami, z uwzględnieniem podejścia ekosystemowego będą dofinansowane również w programach regionalnych.

Fundusze Europejskie dla regionów

4. Adaptacja do zmian klimatu

Wsparcie zostanie przeznaczone na zwiększenie odporności miast na zagrożenia wynikające ze zmian klimatu, w tym m.in. na udostępnianie przestrzeni publicznej zachowującej funkcje przyrodnicze.

Celem realizacji projektów będzie zmniejszenie podatności miast na niekorzystne zjawiska pogodowe oraz stworzenie warunków dla stabilnego rozwoju społeczno-gospodarczego w obliczu ryzyk związanych ze zmianami klimatu.

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej - działanie 2.2 Adaptacja do zmian klimatu

5. Gospodarka odpadami oraz gospodarka o obiegu zamkniętym

Dofinansowanie, mogą otrzymać projekty, w zakresie: 

• systemów selektywnego zbierania odpadów komunalnych uwzględniające rozwiązania dotyczące zapobiegania powstawaniu odpadów, w tym ponowne użycie;
• instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami;
• przeciwdziałania powstawaniu odpadów żywności poprzez wykorzystanie niesprzedanych produktów spożywczych lub produktów spożywczych o krótkim terminie przydatności do spożycia.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko - działanie 1.4 Gospodarka odpadami oraz gospodarka o obiegu zamkniętym

6. Woda do spożycia

Głównym celem działania jest wspieranie przedsięwzięć, związanych z budową i modernizacją infrastruktury niezbędnej do ujęcia, uzdatniania, magazynowania i dystrybucji wody.

Dotyczy to też działań związanych z ograniczaniem strat wody, jej odzyskiem, ponownym użyciem, zarządzaniem oraz zapewnieniem właściwego bezpieczeństwa dostarczania wody.

Realizacja projektów z tego zakresu, ma na celu zagwarantowanie dostępu dla mieszkańców, do odpowiedniej ilości i jakości wody do spożycia.

Priorytetowo traktowane będą zadania związane z efektywnym gospodarowaniem wodą do spożycia i poprawą jej jakości. Wsparcie przeznaczone jest dla inwestycji realizowanych w gminach o liczbie ludności od 15 tys. mieszkańców.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko - działanie 2.5 Woda do spożycia

7. Ochrona przyrody i rozwój zielonej infrastruktury

Celem realizacji projektów będzie wzmacnianie ochrony i zachowania przyrody, różnorodności biologicznej oraz zielonej infrastruktury, w tym na obszarach miejskich, oraz ograniczanie wszelkich rodzajów zanieczyszczenia.

Przykładowe typy projektów:

• Zwalczanie inwazyjnych gatunków obcych,
• Ochrona in‐situ lub ex‐situ zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych,
• Zielona i niebieska infrastruktura wraz ze stosownym zapleczem ‐ „odbetonowanie” terenów miejskich,
• Rekultywacja i remediacja terenów zdegradowanych działalnością gospodarczą.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko- działanie 1.5 Ochrona przyrody i rozwój zielonej infrastruktury

8. Bioróżnorodność

Wsparcie można otrzymać między innymi na:

• infrastrukturę bezpośrednio służącą edukacji: budowa lub rozbudowa bazy edukacyjnej, wraz z wyposażeniem, w celu prowadzenia działalności dydaktycznej w parkach narodowych w makroregionie;
• infrastrukturę turystyczną,
• podnoszenia świadomości ekologicznej i promowania postaw proekologicznych lokalnych społeczności, m.in. przedsiębiorców, lokalnych liderów, dzieci i młodzieży, organizacji społecznych, gospodarczych.

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej - działanie 2.3 Bioróżnorodność

Infrasturkura społeczna

Na poziomie regionalnym wsparcie z Funduszy Europejskich będzie przeznaczone również na rozwój infrastruktury społecznej.

Przewidziane jest między innymi wsparcie infrastruktury na potrzeby realizacji usług w społeczności lokalnej w szczególności na rzecz osób z niepełnosprawnościami, przewlekle chorych i osób starszych.

Fundusze Europejskie dla regionów

Energetyka

1. Wspieranie efektywności energetycznej i redukcji emisji gazów cieplarnianych, będzie realizowane na poziomie regionalnym.

Dotyczy to:

• budynków publicznych, których właścicielem jest samorząd terytorialny oraz podległe mu organy i jednostki organizacyjne oraz jednostki zarządzane (szpitale, szkoły, zakłady lecznictwa uzdrowiskowego), oraz
• budynków użyteczności publicznej nie związanych z administracją rządową (w tym np. budynki parafii, instytucji NGO, niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, niepublicznych placówek oświatowych).

Fundusze Europejskie dla regionów

2. Infrastruktura ciepłownicza

JST za pośrednictwem swoich spółek mogą ubiegać się o wsparcie na rozwój skojarzonej produkcji energii elektrycznej i ciepła w procesie wysokosprawnej kogeneracji oraz rozwój systemów ciepłowniczych i chłodniczych, w tym także magazynów energii.

Dofinansowanie otrzymają przykładowo projekty dedykowane rozwojowi skojarzonej produkcji energii elektrycznej i ciepła w procesie wysokosprawnej kogeneracji oraz rozwojowi systemów ciepłowniczych i chłodniczych.

Wspierana będzie również modernizacja już istniejącej sieci w kierunku poprawy efektywności energetycznej oraz realizacja projektów związanych z rozwojem systemów ciepłowniczych.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko - działanie 2.1 Infrastruktura ciepłownicza

Regionalne programy będą również, dofinansowywały działania związane m.in. z:

• budową/modernizacją systemów ciepłowniczych i chłodniczych (sieci) wraz z magazynami ciepła(element infrastruktury sieciowej), oraz
• budową/modernizacją systemów ciepłowniczych i chłodniczych (sieci) wraz z magazynami ciepła – inwestycje o mocy zamówionej nie więcej niż 5 MW.

Fundusze Europejskie dla regionów

3. OZE

JST za pośrednictwem swoich spółek mogą ubiegać się o wsparcie  projektów dotyczących budowy lub przebudowy instalacji do produkcji energii elektrycznej, ciepła oraz wytwarzania paliw alternatywnych z OZE wraz z magazynami energii działającymi na potrzeby danego źródła OZE oraz infrastrukturą umożliwiającą przyłączenie do sieci dystrybucyjnej albo przesyłowej elektroenergetycznej lub gazowej.

W programie krajowym przewidziane jest wsparcie instalacji o mocy:

• dla instalacji produkującej energię elektryczną: wiatr: pow. 5 MWe, biomasa: pow. 5MWe, biogaz: pow. 0,5 MWe, woda: pow. 5 MWe, promieniowanie słoneczne: pow. 0,5 MWe.
• dla instalacji produkującej ciepło: biomasa: pow. 5 MWth, promieniowanie słoneczne: pow. 0,5 MWth, geotermia (w tym pompy ciepła): pow. 0,5 MWth, biogaz: pow. 0,5 MWth.

Demarkacja dotyczy sumarycznej mocy wszystkich jednostek wytwórczych wchodzących w skład projektu.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko - działanie 2.2 Rozwój OZE

Informatyzacja

Fundusze Europejskie wspierają działania, których celem jest wykorzystywanie nowoczesnych metod przetwarzania informacji i rozwój technologii informacyjno-telekomunikacyjnych.

1. Dostępność cyfrowa

W tym obszarze realizowane będą między innymi projekty z zakresu:

• upowszechniania tematyki dostępności cyfrowej,
• opracowania planu strategicznego wdrażania dostępności cyfrowej w Polsce w perspektywie do 2030 r., a także szkoleń dotyczących dostępności cyfrowej. Te działania będą realizowane na poziomie krajowym, ale z udziałem różnych interesariuszy, w tym JST,
• szkoleń dotyczących dostępności cyfrowej, w celu zwiększenia liczby specjalistów w tej dziedzinie, w których będą mogli wziąć udział m.in. pracownicy podmiotów publicznych.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego – działanie 3.2 Dostępność cyfrowa

2. Kluby Rozwoju Cyfrowego

Każda chętna gmina w Polsce będzie mogła otrzymać dofinansowanie na utworzenie Klubu Rozwoju Cyfrowego – ośrodka aktywizacji cyfrowej lokalnej społeczności.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działanie 1.9 Rozwój kompetencji cyfrowych

3. E-usługi i kompetencje cyfrowe w regionach

Na poziomie regionalnym, wspierane będą następujące działania: 

• budowanie popytu obywateli na wykorzystywanie e-usług publicznych tworzonych na poziomie regionalnym,
• wsparcie rozwoju kompetencji cyfrowych pracowników instytucji sektora publicznego, istotnych dla sprawnego funkcjonowania współczesnej administracji samorządowej.

Fundusze Europejskie dla regionów

Kultura

Infrastruktura kultury i turystyki kulturowej

Na poziomie krajowym będą realizowane projekty w następujących obszarach:

1. Rozwój infrastruktury kultury (zabytkowej i niezabytkowej) - wspierane będzie tworzenie odpowiednich warunków infrastrukturalnych sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w kulturze i w życiu społecznym. Powstanie nowoczesna infrastruktura kultury, odpowiadająca na potrzeby współczesnych odbiorców, zapewniająca użytkownikom komfortowe i bezpieczne warunki korzystania z oferty, sprzyjająca włączeniu społecznemu i edukacji kulturalnej, również poprzez eliminację barier w dostępie do kultury dla osób ze szczególnymi potrzebami.
2. Ochrona i podniesienie atrakcyjności turystycznej obiektów dziedzictwa kulturowego - wspierane będzie podniesienie atrakcyjności najcenniejszych zabytków, poprawa obsługi ruchu turystycznego, tworzenie lub wzmocnienie marki zabytku oraz rozwój usług wykorzystujących nowoczesne technologie w zakresie prezentacji oferty. Projekt nie może być pojedynczą interwencją, tylko powinien stanowić część większego przedsięwzięcia, które wiąże rozwój kultury z rozwojem gospodarczym, włączeniem społecznym i innowacjami społecznymi w skali kraju, regionu lub lokalnej.

W odniesieniu do tych obszarów, będą wspierane inwestycje o ponadregionalnym oddziaływaniu, mające na celu wzmocnienie wpływu kultury i zrównoważonej turystyki na rozwój gospodarczy, włączenie społeczne i innowacje społeczne.

Jednostki samorządu terytorialnego działające w obszarze kultury będą mogły ubiegać się o wsparcie z programu FEnIKS, o ile będą realizować projekty dotyczące obiektów znajdujących się w granicach wpisów obszarowych na listę UNESCO/Pomników Historii Prezydenta RP. Szczegółowe informacje dotyczące zakresu wsparcia dla beneficjentów programu, w tym dla JST, będą zawarte w regulaminie każdego naboru.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko – działanie 7.1 Infrastruktura kultury i turystyki kulturowej

Na poziomie regionalnym również będą wspierane projekty z obszaru kultury. W szczególności dofinansowanie otrzymają działania poświęcone wzmacnianiu roli kultury i zrównoważonej turystyki w rozwoju gospodarczym, włączeniu społecznym i innowacjach społecznych.

Fundusze Europejskie dla regionów

Zdrowie

Wsparciem z programu objęte zostaną jednostki podstawowej opieki zdrowotnej oraz placówki opieki i interwencji psychiatrycznej na poziomie lokalnym i regionalnym, takich jak Centra Zdrowia Psychicznego.

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat Środowisko – działanie 6.1 System ochrony zdrowia

Na poziomie lokalnym i regionalnym będą realizowane działania na dot. wsparcia deinstytucjonalizacji długoterminowej opieki medycznej.

Wsparcie polegać będzie na:      

• opracowaniu i pilotażu nowych form opieki dziennej dla osób starszych, w tym z zaburzeniami otępiennymi i osób z niepełnosprawnościami (OzN) w każdym wieku oraz działania na rzecz poprawy dostępności domowej opieki zdrowotnej dla osób starszych i OzN;      
• podniesieniu kompetencji opiekunów medycznych w zakresie opieki długoterminowej nad osobami starszymi, opieki paliatywnej i hospicyjnej udzielanych w warunkach domowych oraz przez poszerzanie form dziennej opieki medycznej dla osób z zaburzeniami otępiennymi.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działanie 4.14 Deinstytucjonalizacja długoterminowej opieki medycznej

Polityka społeczna

Fundusze Europejskie wspierają szereg działań realizowanych na rzecz zaspokajania potrzeb i rozwiązywania problemów społecznych oraz zapewnienia ładu społecznego.

W tym obszarze JST mogą realizować między innymi projekty z zakresu:

1. Opieka nad dziećmi do lat 3 - program Maluch+

W tym zakresie realizowane będą działania mające na celu poprawę dostępu do wczesnej edukacji i opieki nad dziećmi.

Planowane jest zwiększenie liczby miejsc opieki w żłobkach i klubach dziecięcych, w nowo utworzonych lub istniejących placówkach. Zapewnione również będzie ich dofinansowanie przez pierwsze 36 miesięcy funkcjonowania (dotyczy także miejsc utworzonych ze środków KPO).

Zakładane działania będą częścią krajowego programu MALUCH+ integrującego różne źródła finansowania (środki KPO, EFS+ i budżetu państwa). Realizowane wsparcie będzie uwzględniało potrzeby dzieci z niepełnosprawnościami lub wymagających szczególnej opieki.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działanie 2.1 Opieka nad dziećmi do lat 3 - program Maluch+

2. Nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami

W tym działaniu realizowane będą poniższe typy projektów:

• Wdrożenie i przetestowanie rozwiązań dotyczących zatrudnienia wspomaganego,
• Opracowanie i przetestowanie narzędzi wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami - kręgów wsparcia oraz modelu wspieranego podejmowania decyzji, w tym asystenta prawnego, 
• Przygotowanie kompleksowego i zintegrowanego systemu orzekania o niepełnosprawności,
• Opracowanie i przetestowanie modelu wsparcia dla rodzin z osobą z niepełnosprawnością lub zagrożoną niepełnosprawnością.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego – działanie 3.4 Nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami

3. Wsparcie włączenia społecznego w regionach

W tym obszarze, realizowanym z programów regionalnych, będą wspierane między innymi poniższe działania:

• upowszechnianie transportu indywidualnego typu door-to-door dla osób z potrzebą wsparcia w zakresie mobilności,
• tworzenie centrów usług społecznych i rozwój dostarczanych przez nie usług,
• rozwój usług opiekuńczych świadczonych w społeczności lokalnej, w formach dziennych i całodobowych,
• rozwój usług asystenckich wspierających aktywność społeczną, edukacyjną lub zawodową osób z niepełnosprawnościami,
• upowszechnianie systemów teleopieki,
• wsparcie tworzenia i funkcjonowania mieszkań chronionych i wspomaganych, rozwój mieszkalnictwa adaptowalnego oraz innych rozwiązań łączących wsparcie społeczne imieszkaniowe,
• szkolenia kadr na potrzeby świadczenia usług w społeczności lokalnej,
• działania mające na celu aktywizację społeczną osób najbardziej zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym,
• usługi dla rodzin wychowujących dzieci, w tym przeżywających trudności opiekuńczo-wychowawcze,
• usługi w zakresie przeciwdziałania przemocy, w tym przemocy w rodzinie,
• usługi dla dzieci i młodzieży wymagających wsparcia, instytucjach całodobowych np. ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych itp.
• usługi dla osób w kryzysie bezdomności i zagrożonych wykluczeniem mieszkaniowym, w tym wdrażanie idei Najpierw mieszkanie.

Fundusze Europejskie dla regionów

4. Wysokiej jakości system włączenia społecznego

W działaniu będą realizowane między innymi, następujące przedsięwzięcia:

• Wsparcie finansowe dla JST zlecających lub powierzających PES usługi społeczne,
• Stworzenie platformy wymiany doświadczeń i koordynacji działań dla instytucji regionalnych zaangażowanych w planowanie i realizację polityki w zakresie usług społecznych na poziomie regionalnym,
• Podnoszenie kompetencji pracowników instytucji regionalnych zajmujących się tworzeniem oraz wdrażaniem polityki z zakresu pomocy i integracji społecznej na poziomie regionu oraz stworzenie platformy wymiany doświadczeń dla tych instytucji.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego – działanie 4.13 Wysokiej jakości system włączenia społecznego

5. Wsparcie systemu pieczy zastępczej

W tym zakresie, realizowane działania, mają na celu stworzenie systemu teleinformatycznego, w ramach którego będzie działał centralny rejestr wolnych miejsc w pieczy zastępczej oraz centralny rejestr placówek opiekuńczo-wychowawczych. 

Zaplanowane jest m.in. przeprowadzenie zmian legislacyjnych dotyczących wprowadzenia systemu teleinformatycznego zawierającego rejestr wolnych miejsc w pieczy, a także rejestr placówek opiekuńczo-wychowawczych.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działanie 4.16 Wsparcie systemu pieczy zastępczej

6. Animacja i wdrażanie dostępności w podmiotach publicznych, w tym jst

Wybrane działania polegające na wdrażaniu rozwiązań na rzecz zwiększania dostępności podmiotów publicznych i usług publicznych mogą objąć m.in.:

szkolenia i doradztwo dla kadr podmiotów publicznych,

identyfikację barier na terenie oraz w usługach świadczonych przez JST i przygotowanie rekomendacji dla ich ograniczenia,

animację i spotkania z udziałem podmiotów publicznych i NGO w celu wypracowywania najlepszych rozwiązań dla poprawy dostępności na danym terenie,

pomoc w dostosowywaniu procedur oraz komunikacji do wymogów dostępności,

działania poprawiające dostępność podmiotów publicznych, w tym działania inwestycyjne.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działanie 3.3. Systemowa poprawa dostępności

Edukacja

W tym zakresie będą realizowane projekty dedykowane następującym obszarom:

1. Rozwój systemu edukacji

JST będą miały możliwość uzyskania dofinansowania na działania szkoleniowo-doradcze w zakresie przygotowania ich do zarządzania cyfryzacją edukacji na ich terenie. Działania będą realizowane zgodnie z modelem wypracowanym w ramach FERS.

2. Edukacja włączająca

JST będą mogły uzyskać wsparcie na przekształcenie szkół lub przedszkoli specjalnych, które nadzorują w Specjalistyczne Centra Wsparcia Edukacji Włączającej. Środki będzie można przeznaczyć na szkolenia dla kadry, doposażenie oraz wdrożenie niezbędnych zmian organizacyjnych.

Dodatkowo JST, które są organem prowadzącym dla poradni psychologiczno-pedagogicznych będą mogły uzyskać wsparcie finansowe na szkolenia kadry tychże poradni, a także na doposażenie i wdrożenie nowoczesnych rozwiązań organizacyjnych i narzędzi metodycznych do codziennej praktyki poradni.:

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działania 1.4 Rozwój systemu edukacji oraz 1.6 Edukacja włączająca

3. Mobilność ponadnarodowa

W tym zakresie będą realizowane projekty dotyczące mobilności ponadnarodowej na zasadach określonych dla programu Erasmus+.

Realizowane przedsięwzięcia będą zgodne z charakterem EFS+. Wsparcie w ramach programów mobilności, będzie się koncentrować na osobach w niekorzystnej sytuacji, z wyłączeniem kształcenia zawodowego, gdzie konieczne jest kompleksowe wsparcie nauczycieli oraz uczniów.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działanie 1.7 Mobilność ponadnarodowa

Turystyka

W tym obszarze, JST mogą realizować projekty poświęcone tematyce zrównoważonej turystyki.

Wsparcie zostanie przeznaczone na tworzenie ponadregionalnych produktów (szlaków) turystycznych (łączących podmioty z min. 2 województw Polski Wschodniej), na bazie walorów historycznych, kulturowych, przyrodniczych i krajobrazowych, o istotnym znaczeniu dla rozwoju społeczno-gospodarczego makroregionu, a przede wszystkim lokalnych społeczności.

Planuje się realizację kompleksowych projektów obejmujących między innymi:

• modernizację lub budowę obiektów lub przestrzeni stanowiących element zintegrowanego produktu turystycznego,
  modernizację lub budowę infrastruktury ułatwiającej dostęp do ww. miejsc, w tym przykładowo udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami,
  działania z zakresu digitalizacji oferty szlaku i przystosowania do działania w warunkach kryzysu (resillience),
  przygotowanie spójnej Strategii zarządzania i rozwoju produktu turystycznego,
  działania informacyjne, konsultacyjne, promocyjne oraz edukacyjne w zakresie wykorzystania produktu turystycznego.

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej - działanie 5.1 Zrównoważona turystyka

Współpraca ponadnarodowa

W tym zakresie przewiduje się realizacje projektów zakładających współpracę z partnerami zagranicznymi.

Te działania przyczynią się do wymiany doświadczeń, wykorzystania rozwiązań niestosowanych dotychczas w Polsce, a także wypracowania nowych rozwiązań, zwiększając przez to jakość podejmowanej interwencji.

Dzięki współpracy ponadnarodowej podmioty z Polski:

• uzyskają dostęp do nowej wiedzy i pomysłów oraz możliwości dzielenia się własnymi przemyśleniami i przedyskutowania ich w szerszym kontekście,
• będą mogły skorzystać z doświadczenia i wiedzy partnerów w celu przetestowania oraz udoskonalenia istniejących produktów np. kursów, metod, narzędzi, procedur etc., 
• będą miały możliwość nawiązywania kontaktów z większą grupą partnerów w prowadzonej działalności, co może wpłynąć na zwiększenie skali i jakości świadczonych usług/realizowanych zadań.

Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego - działanie 1.1 Współpraca ponadnarodowa

***