Kliknij w przeszłość

Wakacje! Nieważne, czy planujecie wypoczynek w najdrobniejszych szczegółach, czy stawiacie na spontaniczność... Dla wszystkich mamy podpowiedź. Przed wyjazdem zajrzyjcie na stronę zabytek.pl. Odkryjecie tu ciekawostki, których próżno szukać w folderach turystycznych. To lektura obowiązkowa nie tylko dla podróżników, ale i pasjonatów historii, sztuki i krajoznawstwa.

Na stronie znajduje się prawie 1,4 mln dokumentów. Ten imponujący zbiór to efekt jed­nego z największych projektów digitalizacji. 

Na czym on polega? 

Specjaliści przygotowują cyfrowe wersje papierowych dokumentów i udostępniają je w sieci. Część z nich możemy nawet oglądać w trójwymiarze. Z zamiesz­czonych w internecie materiałów skorzysta każdy, i to bezpłatnie.

Bogata baza

Dokumenty historyczne, fotografie i na­grania są podatne na uszkodzenia, a nawet rozkład. Dzięki digitalizacji oryginały są bezpieczniejsze. Nie trzeba już ich tak często dotykać, przeglądać i kopiować. A jeśli pożar czy powódź zniszczy jakąś kolekcję, na ser­werze zostanie kopia.

Pracownia cyfryzacji, która powstała w Narodowym Instytucie Dziedzictwa (NID), jest wyposażona w najnowocześniejsze skanery. Jeden z nich umożliwia uzyskanie obrazu trójwymiarowego.

Przez dwa i pół roku pracownicy i współpracownicy NID kopiowali i zamieszczali na stronie zabytek.pl dokumenty dotyczące obiektów z Krajowej Ewidencji Zabytków. Ale nie tylko. We współpracy z urzędami wojewódzkimi kopiowali także dane na temat cmentarzy i grobów wojennych. Każdy obiekt wraz z informacjami został też zaznaczony na cyfrowej mapie zabytków.

Oglądamy i czytamy

Dzięki tej cyfrowej rewolucji osobiste wizyty w archiwach nie będą już konieczne.

– mówi dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Wystarczy smartfon i zasięg, by z tych ma­teriałów korzystać także w terenie. Kliknij w zabytek.pl i podczas wakacyjnej wyprawy nie przegap ciekawych miejsc!

Teki Ciołka

Cyfrową obróbkę przeszły duże bazy tematyczne. Jedną z nich jest fototeka lotnicza (zdjęcia z lotu ptaka) z ponad 15 tys. negatywów z lat 1962-2001. Przedstawiają one zabytkowe zespoły urbanistyczne i architektoniczne miast, wsi i osiedli. Na szczególną uwagę zasługują dokumenty po prof. Gerardzie Antonim Ciołku, znane jako „Teki Ciołka”. Tego wybitnego polskiego architekta i urbanistę poznajemy z kilku stron. Również jako badacza budownictwa ludowego, historyka sztuki ogrodowej i wykładowcę akademickiego.

Dzięki projektowi strona zabytek.pl została ulepszona. W swej nowej odsłonie od po­czątku cieszy się dużą popularnością. Cały czas dodawane są kolejne dokumenty. Przybywa też osób, które odwiedzają stronę. We wrześniu 2022 r. liczba pobranych materiałów sięgnęła 1,6 mln.