Pakiet rozporządzeń polityki spójności na lata 2021-27
30 czerwca 2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE opublikowany został pakiet 5 rozporządzeń polityki spójności na lata 2021-2027:
- rozporządzenie ramowe (PDF 4 MB),
- rozporządzenie ws. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Funduszu Spójności (FS) (PDF 834 KB),
- rozporządzenie ws. Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) (PDF 978 KB),
- rozporządzenie ws. Interreg (PDF 17 MB),
- rozporządzenie ws. Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST) (PDF 654 KB).
Zachęcamy także do zapoznania się z informacją na stronie eur-lex.europa.eu
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przygotowało „Komentarz do rozporządzeń UE dla polityki spójności na lata 2021-2027” (DOCX 2 MB), który stanowi zbiorcze kompendium wiedzy na temat pakietu rozporządzeń dla polityki spójności w okresie programowym 2021-2027. Opracowanie to ma charakter pomocniczy. Treści zawarte w Komentarzu mają charakter ekspercki i wyrażają poglądy ich autorów.
* * *
Przebieg prac nad rozporządzeniami
Projekty rozporządzeń dla polityki spójności na lata 2021-27
Pakiet projektów rozporządzeń dot. polityki spójności na okres perspektywy finansowej 2021-2027 został opublikowany przez Komisję Europejską 29 maja 2018 r.
Są to następujące projekty aktów prawnych:
- Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu i Migracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu na rzecz Zarządzania Granicami i Wiz COM(2018) 375;
- Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności, COM(2018) 372;
- Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+), COM(2018) 382;
- Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego COM(2018) 374;
- Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie mechanizmu eliminowania barier prawnych i administracyjnych w kontekście transgranicznym COM(2018) 373.
14 stycznia 2020 roku Komisja Europejska opublikowała projekt utworzenia nowego instrumentu - Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST) – COM (2020) 22. Projekt tego rozporządzenia został dołączony do pakietu legislacyjnego polityki spójności. Tego samego dnia Komisja Europejska przedstawiła zmiany do projektu rozporządzenia ogólnego COM (2020) 23, uwzględniające powiązania wynikające z ustanowienia nowego Funduszu.
Projekty rozporządzeń dla polityki spójności na lata 2021-27 opublikowane przez Komisję Europejską:
A. W języku angielskim:
- Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council laying down common provisions (PDF 899 KB)
- Amended proposal for a regulation of the European Parliament and of the Council laying down common provisions (PDF 282 KB)
- Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the European Regional Development Fund and on the Cohesion Fund (PDF 302 KB)
- Annex 1 to the proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the European Regional Development Fund and on the Cohesion Fund (PDF 128 KB)
- Annex 2 to the proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the European Regional Development Fund and on the Cohesion Fund (PDF 164 KB)
- Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the European Social Fund Plus (ESF+) (PDF 646 KB)
- Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on specific provisions for the European territorial cooperation goal (Interreg) supported by the European Regional Development Fund and external financing instruments (PDF 556 KB)
- Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on a mechanism to resolve legal and administrative obstacles in a cross-border context (PDF 278 KB)
- Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council establishing the Just Transition Fund (PDF 520 KB)
B. W języku polskim (tłumaczenie robocze – wspomagająco na potrzeby negocjacji):
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające wspólne przepisy (PDF 2 MB)
- Zmiany do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiajacego wspólne przepisy (PDF 449 KB)
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności (PDF 708 KB)
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) (PDF 1 MB)
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (PDF 1 MB)
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i RadyRADY w sprawie mechanizmu eliminowania barier prawnych i administracyjnych w kontekście transgranicznym (PDF 639 KB)
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (PDF 660 KB)
Informacje poglądowe nt. poszczególnych projektów rozporządzeń
- Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu i Migracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu na rzecz Zarządzania Granicami i Wiz COM(2018)375 to tzw. rozporządzenie ramowe/ogólne/o przepisach wspólnych, określające główne zasady wdrażania funduszy polityki spójności oraz kilku innych funduszy w ramach tzw. zarządzania dzielonego. Jest to zatem najważniejszy element całego pakietu legislacyjnego dotyczącego polityki spójności.
Projekt rozporządzenia ramowego swoim zakresem obejmuje fundusze polityki spójności (EFS+, EFRR, FS), Europejski Fundusz Morski i Rybacki oraz 3 fundusze związane z bezpieczeństwem, migracją i zarządzaniem granicami (Fundusz Azylu i Migracji, Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrument na rzecz Zarządzania Granicami i Wiz). Projekt rozporządzenia nie obejmuje Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Obszarów Wiejskich (EFRROW), mimo, iż do tej pory EFRROW był regulowany rozporządzeniem ramowym. Tłumaczone jest to zmianami we wspólnej polityce rolnej (WPR) na lata 2020+ i większą integracją dwóch filarów tej polityki. - Zmiany do tzw. rozporządzenia ogólnego Parlamentu Europejskiego i Rady COM (2020) 23 dotyczą przepisów, które muszą zostać zmienione ze względu na realizację i wdrażanie FST, w tym przede wszystkim: wymogów w zakresie umowy partnerstwa i programów operacyjnych, transferów środków oraz koncentracji tematycznej.
- Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności, COM(2018) 372 określa: cele szczegółowe i zakres interwencji obu funduszy, tak aby wsparcie inwestycyjne było zgodne z celami Unii w zakresie tej polityki spójności i zrównoważonego rozwoju, wymogi dotyczące koncentracji tematycznej oraz inwestycji w zakresie rozwoju terytorialnego.
Rozporządzenie obejmuje wyłączenia dotyczące zakresu interwencji, zasady koncentracji tematycznej oraz instrumenty wymiaru terytorialnego, w tym zrównoważony rozwój obszarów miejskich. - Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+), COM(2018) 382 obejmuje dotychczas rozproszone EFS, Inicjatywę na rzecz osób młodych (YEI), Europejski Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD), Europejski Programu na rzecz Zatrudnienia i Innowacji Społecznych (EaSI) oraz Program Zdrowie (Health Programme). Są także odniesienia do realizacji semestru europejskiego i zaleceń Rady UE dla państw członkowskich (country-specific recommendations - CSR) oraz zasad i praw Europejskiego Filaru Praw Socjalnych (EFPS).
EFS+ ma być głównym narzędziem UE służącym zwiększaniu spójności społecznej i gospodarczej, odpowiadaniu na wyzwania rynku pracy i wyzwania społeczne oraz stymulowaniu zrównoważonego rozwoju gospodarczego poprzez inwestowanie w kapitał ludzki. - Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego COM(2018) 374 reguluje zasady współpracy terytorialnej w UE określając ścieżki/komponenty współpracy, środki budżetowe, poziom dofinansowania oraz wspólne przepisy na współpracy Interreg w ramach UE oraz na zewnętrznych granicach lądowych UE.
- Wniosek rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST) COM (2020) 22 określa przedmiot, cel szczegółowy, zasięg geograficzny, zakres oraz zasady udzielania wsparcia z funduszu. FST jest częścią nowego projektu przewodniczącej KE, Ursuli von der Leyen - Europejskiego Zielonego Ładu (European Green Deal) i elementem (I filarem) Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji. Celem FST jest łagodzenie skutków społecznych i ekonomicznych transformacji energetycznej.
Opublikowany pakiet rozporządzeń dla polityki spójności otwiera formalny etap dyskusji o przyszłości polityki spójności po 2020 r. w Radzie Unii Europejskiej.
Stanowiska Rządu RP do projektów rozporządzeń dla polityki spójności na lata 2021-27
Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju (MIiR) przeprowadziło konsultacje ww. projektów aktów prawnych z resortami współpracującymi oraz partnerami społeczno-gospodarczymi. Większość otrzymanych uwag resortów zostało uwzględnionych, przy czym partnerzy społeczno-gospodarczy nie zgłosili żadnych postulatów.
Następnie zgodnie z procedurą z art. 7 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 213, poz. 1395) MIiR opracowało projekty Stanowisk RP do tego pakietu. Stanowiska zostały zaakceptowane przez Komitet do Spraw Europejskich w dniu 29 czerwca br. a następnie omówione i przyjęte przez Parlament: sejmową Komisję do Spraw Unii Europejskiej (17 lipca br.) oraz senacką Komisję Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (24 lipca br.).
Przyjęte Stanowiska Rządu stanowią podstawę i ramowe ukierunkowanie dla przedstawicieli Rządu w procesie negocjacji w Radzie UE ww. aktów prawnych z przedstawicielami KE, innych państw członkowskich oraz następnie w trilogach z PE.
Przyjęte Stanowiska Rządu RP do projektów rozporządzeń KE dla polityki spójności 2021-27 do pobrania tutaj:
- Stanowisko Rządu dotyczące Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego wspólne przepisy (PDF 579 KB)
- Stanowisko Rządu RP do zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego przepisy wspólne (PDF 572 KB)
- Stanowisko Rządu dotyczące Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności (PDF 531 KB)
- Stanowisko Rządu dotyczące Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) (PDF 529 KB)
- Stanowisko Rządu dotyczące Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) (PDF 384 KB)
- Stanowisko Rządu dotyczące Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie mechanizmu eliminowania barier prawnych i administracyjnych w kontekście transgranicznym (PDF 409 KB)
- Stanowisko Rządu RP do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (PDF 861 KB)