Fundusze europejskie bez barier – (p)dostęp dla wszystkich - zapraszamy do udziału w Forum

Forum

Prezentacja - podsumowanie Forum

Dziękujemy wszystkim uczestnikom za wzięcie udziału w forum, które otwiera cykl działań na rzecz promowania i wdrażania dostępności dla osób z niepełnosprawnościami w projektach perspektywy finansowej 2014-2020. W forum uczestniczył wiceminister rozwoju Paweł Chorąży.

Wallis Goelen-Vanderbrock z Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego Komisji Europejskiej powiedziała, że Komisja popiera podjętą przez Ministerstwo Rozwoju inicjatywę zapewnienia dostępności w projektach europejskich. Podkreśliła, że niestosowanie się do wymogów Wytycznych (np. poprzez brak zapewnienia dostępności produktów projektów) może stanowić podstawę do niekwalifikowania wydatków w projektach.

Forum stanowiło okazję do omówienia kwestii dostępności dla osób z niepełnosprawnościami w ramach trzech sesji tematycznych w gronie ekspertów i przy bezpośrednim udziale osób z niepełnosprawnościami. Wnioski z forum i wypracowane dotychczas rozwiązania muszą znaleźć zastosowanie w działaniach wszystkich Instytucji Zarządzających Programami Operacyjnymi.

Pobierz katalog informacyjny o forum  (PDF 3 MB)

Dla kogo

Beneficjenci, potencjalni beneficjenci, uczestnicy projektów, instytucji zaangażowanych we wdrażanie Funduszy Europejskich, partnerzy, osoby z niepełnosprawnościami, instytucje i organizacje zaangażowane w realizację działań na rzecz osób z niepełnosprawnościami.

Program forum

SESJA PLANARNA: Jak napisać i realizować dostępny projekt?

Moderacja: Piotr Kowalski, Koordynator projektów Polski Związek Głuchych, Oddział Łódzki,

Paneliści:

• Pani Wallis Goelen-Vanderbrock, Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego, Komisja Europejska,
• Pani Agata Gawska, Prezeska Fundacji Aktywizacja,
• Pan Krzysztof Kaca, Dyrektor Wydziału Analiz i Programowania, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
• Pani Dorota Nahrebecka-Sobota, Zastępca Dyrektora Departamentu ds. Wdrażania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego,
• Pani Konstancja Piątkowska, Zastępca Dyrektora Departamentu Koordynacji Wdrażania Funduszy Unii Europejskiej, Ministerstwo Rozwoju,
• Pani Karolina Cyran-Juraszek, niezależny ekspert

Podsumowanie sesji:

Celem sesji było "przekonanie nieprzekonanych", że tworzenie i realizowanie dostępnych projektów unijnych jest możliwe. Uczestnicy panelu podkreślili, że zapewnienie dostępności dotyczy nie tylko Europejskiego Funduszu Społecznego ale także Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności. Rolą poszczególnych instytucji zarządzających jest zapewnienie, aby kryteria wyboru projektów lub inne instrumenty, np. zapisy umów o dofinansowanie właściwie realizowały wymogi z Wytycznych. Dzięki nim będziemy tworzyć i realizować projekty, które uwzględnią nowe instrumenty (uniwersalne projektowanie, mechanizm racjonalnych usprawnień, dostępność cyfrową, dostępność architektoniczną), a przez to będą realizować zasadę dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Paneliści i panelistki zauważyli, że przyjęcie do realizacji projektów, w przypadku których aspekt zapewnienia dostępności został w nieuzasadniony sposób pominięty, stanowi przede wszystkim naruszenie przepisów europejskich.

SESJA I. Jak projektować uniwersalnie?

Moderacja: dr hab. inż. arch. Marek Wysocki, Dyrektor Centrum Projektowania Uniwersalnego, Politechnika Gdańska       

Paneliści:

• Pan prof. dr hab. Marek Adamczewski, Kierownik Katedry Projektowania Produktu Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku,
• Pan dr Bartosz Piotrowski, Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA,
• Pan Maciej Augustyniak, Prezes Fundacji Polska Bez Barier,         
• Pan dr Marcin Klag, Przedstawiciel projektu „Wzornictwo, Innowacja, Społeczeństwo – Program Operacyjny Kapitał Ludzki”, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie,
• Pani Dorota Potejko, Pełnomocnik Prezydenta Poznania ds. osób niepełnosprawnych, Urząd Miasta Poznania    

Podsumowanie sesji:

Celem sesji było podkreślenie, że możliwość korzystania z dostępnej przestrzeni to nie przywilej, a prawo każdego z nas. Co to oznacza w praktyce? Osoba pełnosprawna ma zazwyczaj łatwy, uniwersalny dostęp do wszystkiego czego potrzebuje, usług, budynków, materiałów. Sama decyduje o tym jak i kiedy z tego skorzysta. Osoba z niepełnosprawnością m.in. poprzez bariery architektoniczne, niedostosowanie infrastruktury czy e-zasobów, takiej możliwości nie ma. Lekarstwem na (nie)dostępność również w funduszach europejskich jest uniwersalne projektowanie. Koncepcja uniwersalnego projektowania oznacza w praktyce, że wszystkie produkty projektów realizowanych ze środków europejskich (m.in. usługi, infrastruktura, produkty, towary) muszą być dostępne dla wszystkich, w tym dla osób z niepełnosprawnościami. Uczestnicy panelu podkreślali, że w praktyce wymusza to przede wszystkim każdorazową refleksję dotyczącą możliwości użytkowania w przyszłości każdego produktu wypracowanego w projekcie przez osoby ze szczególnymi potrzebami. Projektanci i architekci działają jednak w oparciu o zlecenie zadań. Gwarantem wdrożenia projektowania uniwersalnego powinno być zatem zawsze ujęcie tych wymogów w zamówieniach publicznych i umowach o dofinansowanie projektów. Przy czym nie chodzi wyłącznie o osoby z niepełnosprawnościami, gdyż uniwersalnie zaprojektowany produkt projektu powinien dobrze służyć wszystkim w równym stopniu: seniorom, matkom i ojcom z wózkami dziecięcymi, osobom wysokim, otyłym, kobietom w ciąży itd.

Wypowiedź Pana dr Marka Wysockiego

SESJA II. Jak być dostępną instytucją? (dostępne działania informacyjno-promocyjne, serwisy internetowe i e-zasoby)

Moderacja: Piotr Pawłowski, Prezes Fundacji Integracja  

Paneliści:

• Pani Paulina Pietrasik, Departament Europejskiego Funduszu Społecznego, Ministerstwo Rozwoju,
• Pani Ewelina Moroń, Pracownia Prostej Polszczyzny Uniwersytetu Wrocławskiego,
• Pan Aleksander Waszkielewicz, Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego,
• Pan Jacek Zadrożny, Fundacja Vis Maior,    
• Pan dr Krzysztof Kurowski, Zespół do spraw równego traktowania i ochrony praw osób z niepełnosprawnościami, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
• Pan Tomasz Pactwa, Dyrektor Biura Pomocy i Projektów Społecznych, Urząd Miasta Stołacznego Warszawy

Podsumowanie sesji:

Celem sesji było pokazanie, że dostęp do informacji to nieodłączny element w pełni samodzielnego życia. Bez dostępu do niej to inni decydują za nas. Kluczową rolę w budowaniu dostępności dla osób z niepełnosprawnościami mają dziś do odegrania instytucje systemu wdrażania Funduszy Europejskich. Jak zatem budować instytucję dostępną na miarę XXI wieku i od czego zacząć? Na a początek od budowania świadomości społecznej na temat tego, że nie każda informacja jest dostępna dla wszystkich i należy podjąć zdecydowane kroki, żeby to zmienić. Potrzeba niestereotypowego, niedyskryminującego przekazu w działaniach informacyjnych instytucji oraz konieczności szukania nowych dostępnych form komunikacji to priorytet. Paneliści podkreślali, że instytucje dysponują szeregiem narzędzi do wdrażania dostępności ale pierwszym elementem jest przede wszystkim „budowa świadomości”. Takie podejście do kwestii dostępności staje się powoli nie tylko kwestią poprawności, ale wymogiem związanym z szanowaniem praw każdego człowieka w Polsce. Szczególnie ważna jest misja edukacyjna instytucji – podnoszenie świadomości na temat Konwencji ONZ i stosowania Wytycznych, organizowanie praktycznych warsztatów dla beneficjentów, współpraca i partnerstwo ze środowiskiem lokalnych organizacji pozarządowych.

Wypowiedź Pana Piotr Pawłowskiego, Prezesa Fundacji Integracja

Program forum do pobrania (PDF 346 KB)

Prezentacje

Prezentacja podsumowująca forum

Prezentacja - Projektowanie uniwersalne - wyzwanie naszych czasów

Prezentacja w warsztatu Savoir vivre wobec osób z niepełnosprawnościami (PPT 8 MB)

Filmy

Relacja z forum - Część I (z tłumaczem języka migowego)

Relacja z forum - Część I (audiodeskrypcja)

Relacja z forum - Część II (z tłumaczem języka migowego)

Relacja z forum - Część II (audiodeskrypcja)

Dostępność forum

Forum pod względem lokalizacji i organizacji było w pełni dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami: 

• Wszystkie przestrzenie Centrum Konferencyjnego były dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,
• We wszystkich salach konferencyjnych oraz w recepcji zainstalowane zostały okienkowe pętle indukcyjne, systemy FM. Miejsca na salach i w recepcji w których funkcjonowały były odpowiednio oznaczone,
• Materiały konferencyjne zostały przygotowane w alternatywnych formach (m.in. program forum był dostępny w alfabecie Braille'a, prezentowane filmy były wyświetlane w wersji dla osób niesłyszących i niewidomych),
• W recepcji i podczas wszystkich sesji i warsztatów została zapewniona obecność tłumacza migowego,
• Na potrzeby uczestników forum zatrudnionych zostało dwóch asystentów/przewodników osób niewidomych, głuchoniewidomych lub z innymi niepełnosprawnościami,
• W menu, które będzie serwowane podczas forum znajdowały się potrwamy bezmięsne i bezglutenowe

Zobacz jak przygotowywaliśmy forum pod kątem zapewnienia jego dostępności i jak wyglądało to w praktyce.

Relacja z forum - przygotowanie (making off) - audiodeskrypcja

Więcej informacji na temat dostępności

 Zapraszamy na stronę power.gov.pl/dostepnosc gdzie znaleźć można szczegółowe informacje o tym jakie prawa mają osoby z niepełnosprawnościami jako uczestnicy projektów unijnych oraz jakie obowiązki muszą spełnić projektodawcy i instytucje korzystające ze środków unijnych, aby zapewnić dostępność realizowanych projektów, a także dokumenty, publikacje i linki poświęcone tematyce dostępności.